Militaire Mindset voor Leiderschap: #1 Neem volledige verantwoordelijkheid

In elk team gaat er weleens iets mis. Deadlines worden niet gehaald, verwachtingen lopen uiteen, of iemand levert onder de maat. De reflex van veel leidinggevende? De oorzaak buiten zichzelf zoeken.

In de militaire wereld leer je iets radicaal anders: leiderschap begint bij de spiegel.

Extreme Ownership – volledige verantwoordelijkheid – is een principe dat diep verankerd zit in elite-eenheden zoals de Navy SEALs. Het draait om één overtuiging

"Er zijn geen slechte teams, alleen slechte leiders." – Jocko Willink voormalig Navy SEAL-officier

Wat is Extreme Ownership?

Extreme Ownership betekent dat je als leider volledige verantwoordelijkheid neemt voor alles wat er binnen je team gebeurt. Succes én falen. Niet omdat je overal controle over hebt, maar omdat je de context creëert waarin anderen kunnen slagen.

Een leider die deze houding omarmt:

• wijst niet met de vinger, maar kijkt in de spiegel;

• zoekt niet naar excuses, maar naar oplossingen;

• creëert een cultuur waarin iedereen eigenaarschap voelt.

Het is leiderschap dat begint bij nederigheid en de bereidheid om te erkennen dat jij het vertrekpunt bent van verandering.

De praktijk

Ik werk zelf veel met dit (militair) leiderschapsprincipe zowel binnen als buiten Defensie en elke keer zie ik het zelfde: de beste leiders zijn niet de luidste stemmen, maar degenen die als eerste verantwoordelijkheid namen. Zij geven richting, creëren rust en nemen fouten van hun team op zich (om die daarna om te zetten in leerpunten).

Het verschil in effect is enorm. Teams met zulke leiders functioneren met meer vertrouwen, meer initiatief en meer samenhang.

Extreme Ownership is daarmee wat mij betreft niet alleen een militair principe, maar een universeel leiderschapsfundament.

De spiegel-check

Jocko Willink, voormalig Navy SEAL-officier, zegt het zo:

"Een leider kijkt altijd eerst naar zichzelf als iets misgaat."

Die houding vraagt een vaste gewoonte van zelfreflectie. Stel jezelf bij elk probleem de volgende drie vragen:

1. Heb ik de 'missie' helder genoeg gemaakt?

2. Heb ik gezorgd voor de juiste middelen en kaders?

3. Heb ik gedrag beloond dat past bij wat we willen zijn?

Pas daarna kijk je naar je team.

Wat het oplevert

Leiders die Extreme Ownership toepassen, bouwen aan een cultuur waarin mensen:

• fouten durven toegeven zonder angst,

• initiatief tonen in plaats van af te wachten,

• en samen leren in plaats van elkaar de schuld te geven.

Dat is leiderschap dat niet alleen prestaties verbetert, maar ook vertrouwen, groei en rust brengt — precies wat sterke teams kenmerkt.

Reflectievraag

Waar in jouw leiderschap kun jij vandaag de spiegel iets dichterbij trekken?

👉 In mijn leiderschapstrainingen werk ik met deze principes om teams eigenaarschap, richting en vertrouwen te leren nemen.

Mijn Aanbod

Volgende in de serie: Hou het eenvoudig en helder